تورم
تورم یا Inflation در دانش اقتصاد ناظر بر افزایش سطح عمومی تولید پول، در آمدهای پولی یا قیمت است. معنای دیگر تورم افزایش غیرمتناسب سطح عمومی قیمتها در یک جامعه است. به روند فزاینده و نامنظم افزایش قیمتها در اقتصاد جامعه نیز تورم گویند.
هر چند بر پایه نظریههای گوناگون، تعریفهای متفاوتی از تورم ارائه میشود، اما، تمامی آنها به روند فزآینده و نامنظم افزایش در قیمتها اشاره دارند. مفهوم امروزی تورم، در سده نوزدهم میلادی رواج یافت. پیش از آن، مفهوم دیگری از تورم وجود داشت که جهت نشان دادن افزایش حجم اسکناسهای غیرقابل تبدیل به طلا به کار برده میشد. به صورت کلی نرخ تورم را میتوان به تغییر در یک شاخص قیمت که معمولاً شاخص قیمت مصرفکنندهاست، مرتبط دانست.
زمینه ایجاد تورم
تورم در شرایطی ایجاد میشود که تقاضای پولی برای محصول نسبت به تولید رشد میکند، وضعیتی که، در نبود کنترلی مؤثر، به صورت افزایش بهای یک واحد از کالای تولید شده آشکار میشود. تورم معمولاً با افزایش واقعی یا بالقوه سطح عمومی قیمتها، یا به سخن دیگر، با کاهش قوه خرید واحد پولی همراه است.
ایران و تورم
گزارشهای صندوق بین المللی پول حکایت از آن دارد که در سطح خاورمیانه تورم در ایران بالاترین میزان ممکن را دارد و در سطح جهان نیز تورم ایران پس از ونزوئلا در رتبه دوم قرار دارد.
دلایل وقوع تورم
از جمله عواملی که کارشناسان برای بروز تورم مطرح میکنند، عبارتند از:
۱-تأمین کسری بودجه از طریق استقراض دولت از بانک مرکزی و یا از طریق فروش درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت به بانک مرکزی باعث افزایش پایه پولی و نقدینگی میگردد و افزایش نقدینگی در افزایش سطح عمومی قیمتها (تورم) ظاهر میشود.
۲-عوامل ساختاری ناشی از عدم هماهنگیهای بخشی، تنگناهای زیرساختی و چسبندگی عرضه در بخشهای کلیدی مانند صنعت و کشاورزی که باعث کششناپذیری عرضه در این بخشها گردیده است؛ به طوری که که در شرایط رشد سریع تقاضا، امکان افزایش متناسب وهمزمان عرضه وجود ندارد و منجر به تورم میشود.
راهکار مقابله با تورم
همچنین کارشناسان عقیده دارند، یکی از راههای مهار تورم اتخاذ صحیح سیاستهای پولی مناسب است؛ یعنی رشد باثبات و پیشبینی شده حجم پول. بسیاری از کشورها مانند کره جنوبی، مکزیک، نیوزیلند و انگلستان بااعمال سیاستهای پولی اصولی، موفق به کاهش تورم به ارقام یکرقمی (معمولاً زیر ۵ درصد) شدهاند که یکی از دلایل عمده آن استقلال بانک مرکزی در این کشورها برای پیشبرد سیاستهای پولی بوده است.
نرخ تورم
براساس استانداردهای جهانی، مرجع محاسبه و اعلام
نرخ تورم بانک مرکزی است. در بانک مرکزی ایران اداره آمارهای اقتصادی مسوول این امر است. نرخ تورم از طریق محاسبه قیمت هفتگی، ماهانه و سالانه یک سبد کالای پایه حاصل میشود. این سبد که به عنوان سبد پایه و شاخص کالا شناخته میشود، هر چند سال یک بار مورد بازنگری قرار میگیرد. تدوین این سبد از سال ۱۳۳۸ آغاز شد و آخرین بار در سال ۱۳۸۳ با دربرداشتن ۳۵۹ قلم کالا و خدمات در ۷۵ شهر منتخب کشور و در ۱۲ گروه کالایی مورد استناد قرار گرفت.
با این حال، ارقام به دست آمده از حاصل این سبد کالایی در ۳ شیوه که هر کدام یک مقطع زمانی خاص را نشان میدهند، مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرند و اتفاقا اختلافات ارقامی و گزارشگری رقم تورم دقیقا از همین نقطه آغاز میشود؛ چرا که هر کس یک روش از این روشهای محاسباتی را که واجد و بیانگر کمترین نرخ تورم است، انتخاب و به مخاطبانش اعلام میکند.
روشهای محاسبه نرخ تورم
برای محاسبه نرخ تورم ۳ روش کلی وجود دارد. روش اول، محاسبه تغییر نقطه به نقطه
نرخ تورم است. یعنی مثلا گفته میشود نرخ تورم در اردیبهشت ماه ۹۶ در مقایسه با اردیبهشت ماه ۹۷ چه تغییری کرده است.
روش دوم محاسبه تغییر ماه به ماه است یعنی نرخ تورم اردیبهشت ماه ۹۶ در مقایسه با فروردین ۹۶ چگونه بوده است.
روش سوم متوسط ۱۲ ماه سال است. به این صورت که گفته شود نرخ تورم در ۱۲ ماهه منتهی به اردیبهشت ۹۶ در مقایسه با ۱۲ ماهه منتهی به اردیبهشت ۹۷ چقدر بوده است.
متداولترین روش محاسبه نرخ تورم
در علم اقتصاد، متداولترین و در عین حال صحیحترین راه محاسبه
نرخ تورم متوسط ۱۲ ماهه است؛ چرا که شاخصهای دیگر، چون یک مقطع زمانی خاص و کوتاه در حد یک ماه را میبینند، قابل تعمیم به یک سال نیستند و نمیتوان کل ۱۲ ماه را با آن نگاه کرد.
تورم فروردین ماه ۱۴۰۳ به کانال ۳۰ درصد رسیده؛ بررسی دقیق و موشکافانه میگوید؛ تورم نقطه به نقطه معادل ۳۰.۹ درصد، تورم ماهانه در محدوده ۲.۶ درصد و تورم سالانه با سرعت ۳۸.۸ درصد پیش رفته است.
کد خبر: ۱۲۳۵۹۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۸
همتی در پاسخ به انتقادات خبرگزاری دولت
رئیس کل اسبق بانک مرکزی نوشت: من نیز به مانند رئیس جمهور دولت سیزدهم که در مقام مقایسه عملکرد، به امار تورم بانک مرکزی در شهریور ۱۴۰۰ استناد میکردند، به آمار بانک مرکزی در خصوص نرخ تورم سال ۱۴۰۲ استناد نموده ام، نه به نرخ تورم نقطه به نقطه اعلام شده توسط مرکز آمار!
کد خبر: ۱۲۳۵۷۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۶
کد خبر: ۱۲۳۵۷۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۶
رئیس شورای اطلاعرسانی دولت با تاکید بر اینکه آواربرداری از یک خرابی ۱۰ ساله زمانبر است، گفت: کشور به مدت یک دهه دچار عقبماندگی شده بود و در چند سال متمادی درگیر تورم بالای ۴۰ درصد بود اما دولتِ مردمی تمام این کارها در ۲ سال و نیم انجام داد، نرخ تورم به میزان قابل توجهی کاهش یافت، رشد نقدینگی به شدت کاهش یافت.
کد خبر: ۱۲۳۴۲۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۸
کد خبر: ۱۲۳۲۸۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۳۱
استاد اقتصاد دانشگاه امام صادق با نگاهی به چالشهای اصلی اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۳ به پیش بینی نرخ تورم و رشد اقتصادی در این سال پرداخت.
کد خبر: ۱۲۲۹۰۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۰۸
وزیر اقتصاد ضمن بیان اینکه طبق برآورد نهادهای بین المللی کاهش نرخ تورم در ایران ادامه خواهد داشت، گفت: بی انضباطیهای بانکی، پولی و نقدینگی کنترل می شود و بخش مالیه و بودجه منضبط خواهد شد.
کد خبر: ۱۲۲۸۵۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۰۵
چند نکته جالب درباره افزایش حقوق پایه قانون کار در ایران در چند دهه؛
از این روی میگوییم افزایش ۶۷ درصدی هم دست نیافتنی و تکرار نشدنی است که میدانیم بیشترین افزایش حقوق اعمال شده در یک دهه اخیر، آن هم بعد از پشت سر گذاشتن تورمهای سنگین، افزایشی است که دولت سیزدهم در سال نخست فعالیتش اعمال کرد و میزان آن ۵۷.۴ درصد بود که در سال ۱۴۰۱ اعمال شد و در سال بعد به رقم تجربه تورم مشابه، تکرار نشد و به ۲۷ درصد کاهش یافت.
کد خبر: ۱۲۲۷۵۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۲۷
جدیدترین آمار رسمی از تغییرات شاخص قیمت مصرف کننده حاکی از این است که در یازدهمین ماه سال، نرخ تورم ماهانه گروه خوراکیها همچون گوشت قرمز منفی شده است.
کد خبر: ۱۲۲۳۲۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۳
کد خبر: ۱۲۲۰۸۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۰
کد خبر: ۱۲۲۰۸۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۹
کد خبر: ۱۲۲۰۸۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۸
عقبگرد تورم ماهانه، نقطه به نقطه و سالانه در آغاز زمستان
در ششمین روز از دومین ماه زمستان، مرکز آمار ایران، تغییرات شاخص تورمی در دی ماه را منتشر کرد؛ آماری که نشان می دهد نرخ میانگین نرخ تورم سالانه، نقطه به نقطه و ماهانه در کشور کاهشی شده است.
کد خبر: ۱۲۱۸۰۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۶
بازنشستگان کشوری نسبت به افزایش ۲۰ درصدی حقوق انتقاد کردند.
کد خبر: ۱۲۱۴۳۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۱۷
کد خبر: ۱۲۱۴۳۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۱۷
احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد، مطرح کرد:
امروز سهشنبه (12 دی 1402) نشست خبری سخنگوی اقتصادی دولت برگزار و به موضوعاتی نظیر تورم، نرخ بیکاری و ... پرداخته شد.
کد خبر: ۱۲۱۳۴۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۱۲
جدیدترین آمار تورم رونمایی شد
کمترین تورم سالانه متعلق به دهک کم درآمد با ثبت رقم ۴۱.۹ درصد و بیشترین نرخ تورم سالانه نیز مربوط به قشر ثروتمند جامعه، یعنی دهک ده با نرخ تورم سالانه ۴۶ درصد است.
کد خبر: ۱۲۱۲۴۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۰۶
چند ساعت پس از انتشار بیانیه تهدیدآمیز ارتش یمن مبنی بر هدف قرار دادن کشتیها به مقصد سرزمینهای اشغالی در صورت نرسیدن کمکهای غذایی و دارویی به غزه، نگرانیها در اسرائیل از پیامدهای اقتصادی این اقدام شدت گرفته است.
کد خبر: ۱۲۰۹۳۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۹
متن کامل بخش اول لایحه بودجه ۲۴۶۲ هزار میلیارد تومانی سال ۱۴۰۳ که روز سه شنبه ۳۰ آبان ماه از سوی دولت تقدیم مجلس شد بود، روز چهارشنبه یکم آذر ماه منتشر شد.
کد خبر: ۱۲۰۶۳۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۰۳
کد خبر: ۱۲۰۵۲۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۷